TÜRKÇEYLE İLGİLİ BİLİNMESİ GEREKEKENLER
1.Sözcüğün türü, görevi, işlevi, çeşidi sorulursa sözcüğün isim mi, zarf mı, sıfat mı,zamir mi ,
edat mı… olduğuna bakılacak.
Yalnızlık Allah’a mahsustur.(i) Yalnız kadın sorunlarıyla anlatıyordu.(s)
Tek sorunu yalnız yaşamaktı.(z)Bu sorunları yalnız o çözer.(edat)
Bunları size alırım;yalnız derslerinize çalışırsanız.(bağ.)
2.Sıfatların isimleri, zarfların genellikle fiilleri nitelediğini(sıfat ve zarfların önüne gelerek derecelendirir.)
(güzel kız: sıfat ; güzel konuş:zarf );(En güzel kız.)(En güzel konuşmaydı.)
3.Sıfatlar mutlaka ilgili olduğu isimden önce gelir.( kötü insan: sıfat)
4.Niteleme sıfatlarının önündeki isim düşerse sıfatın adlaşmış sıfat olduğunu ve
Çekim eki alan sıfatın isimleştiğini bilmek lazım
( kötülerle arkadaşlık yapmayın:adlaşmış sıfat)
5.Yüklemi isim soylu sözcük olan ve fiilimsiden oluşan cümleler isim cümlesidir.
(Tek amacım, sizleri gelecekte iyi yerlerde görmektir.)
6.İsmin -e , -de ,-den hal ekleriyle biten öğelerin genellikle dolaylı tümleç olduğunu, ismin -i haliyle biten öğenin her zaman belirtili nesne olduğunu,
3. tekil iyelik ekiyle ( -(s) i) biten öğenin özne olduğunu ( yolda gördüm: dt ) (bahçeyi gezdim: b.n) (babası geldi: öz.)
7. -den ekiyle biten öğe cümleye bir sebep anlamı katarsa o öğenin zarf tümleci olduğunu (hastalandığından gelemedi:zt)
8.”-de ve -den “çekim eklerinin sıfat tamlaması kurduklarında yapım eki özelliğini kazandığını (sıradan insanlar ,candan arkadaşım, gözde öğrenci: önündeki isme “nasıl” sorusunu yöneltebiliyoruz öyleyse altı çizili ekler sıfat yapmıştır ve bu yüzden artık yapım ekidir.)
9.İyelik eklerinin bir ismin sonuna gelerek onun kime ait olduğunu bildirdiğini, iyelik eklerini daha kolay bulabilmek için ismin başına “benim, senin, onun, bizim,sizin,onların” getirebileceğimizi (kitabım, yavrusu…);
10.İyelik eki almış bir isimin başında iyelik zamiri (benim,senin,onun…) kullanılmamışsa bunların tamamının “tamlayanı düşmüş isim tamlaması” olduğunu (pantolonum,resmi,annesi…)
Read more »